Romatoid Artrit

OTOİMMMÜN HASTALIKLAR

Otoimmünite; yanlış yönlenmiş bağışıklık sisteminin vücuda saldırısı demektir.

Normal bağışıklık sistemi patojenleri (virüs, bakteri, mantar, hasta hücre..) imha eder.

Otoimmünite durumunda ise bağışıklık sistemi sağlıklı hücrelere de yönelmiştir.

Otoimmün hastalıklar hastalığa bağlı olarak herhangi bir dokuyu veya organı hedef alabilirler.

Otoimmünite; organ veya dokuya özgü olabilir, tek tek bölgelerle sınırlı olabilir veya tüm vücutta sistemik bir reaksiyon olarak kendini gösterebilir. Bağışıklık sistemi ya belirli bir organı (tiroit, böbrek, pankreas, bağırsak, deri, sinirler) etkiler ya da tüm sisteme karşı etki ederek organ dışı bir hastalığa neden olabilir.

En az 80 otoimmün hastalık türü tanımlanmış olup, bazı kanıtlar 100’den fazla türün olabileceğini düşündürmektedir.

Otoimmünite durumlarında en büyük sorun kronik inflamatuar doku hasarı meydana gelmesidir.  Sürekli iltihap durumu vücudu ciddi anlamda hasta eder. Çünkü tutulan organların fonksiyonları bozulmuştur normal çalışma düzenlerini yitirmişlerdir.

Otoimmün durumlarda tutulan organ ya da sistem alev almış gibidir.

Otoimmün hastalıklar bulaşıcı değildir.

Otoimmün Hastalıklar Nelerdir?

• Diyabet Tip 1
• Multipl skleroz (MS),
• Sistemik Lupus Eritematosus (SLE)
• Skleroderma
• Romatoid artrit
• Ülseratif kolit
• Crohn
• Çölyak hastalığı
• Sedef (psöriasis)
• Pemfigus vulgaris
• Vitiligo gibi
• Graves hastalığı
• Hashimato
• Addison hastalığı
• Üveit
• Behçet hastalığı
• Polimiyozit
• Sjögren sendromu
• Vaskülit
• Anti-fosfolipid antikor sendromu
• Myastenia gravis

Otoimmün Hastalık Belirtileri Nelerdir?

Otoimmün hastalıklar birçok hastalığı içerdiği için belirtileri açısından da farklılık gösterir.

Otoimmün hastalığı olan hastaların belirtileri temel olarak bağışıklık sisteminin vücutta nereyi etkilediğine bağlıdır.

Aynı anda birkaç otoimmün hastalık ortaya çıkabilir.

Fakat değişen türlere rağmen ortak semptomlara sahip olabilir. Otoimmün hastalığın en yaygın görülen belirtileri şunlardır:

• Eklem ağrıları
• Eklemlerde şişlik
• Eklemlerde tutukluk
• Eklem sertliği
• Tükenmişlik
• Cilt problemleri
• Karın ağrısı
• Sindirim problemleri
• Ateş
• Şişmiş bezler

Bu nedenle çok farklı belirtilerle ortaya çıkar. Çoğu durumda genetik bir yatkınlık vardır, ancak gelişiminin kesin nedenleri hala büyük ölçüde belirsizdir. Kadınlar erkeklerden önemli ölçüde daha sık etkilenir.

Otoimmün Hastalıklar Neden Olur?

Otoimmün hastalıkların semptomları ve seyirleri farklı olduğu için teşhis etmek için çok farklı muayeneler, labaratuar ve radyolojik incelemeler gereklidir.

Otoimmün hastalığın gelişiminin arkasındaki nedenler henüz bilinmese de genellikle genetik ve çevresel faktörler arasındaki etkileşimlerden kaynaklanır.

Otoimmün hastalık yatkınlık nedenleri:

• Genetik faktörler
• Cinsiyet
• İlaçlar
• Virüs, bakteri veya parazitler enfeksiyonları
• Çevre kirleticilere maruz kalma
• Hamilelik
• Stres
• Kanser
• Beslenme

Otoimmün Hastalıkların Tedavisi Nasıldır?

Tedavinin amacı, bağışıklık sisteminin verdiği aşırı tepkiyi kontrol altına almak ve belirtilerin şiddetini azaltmaktır. Doku yıkımına yol açan inflamatuar (iltihabi) yanıtlar azaltılabilmektedir.

Bağışıklık sistemi hayati olduğu için tamamen ortadan kaldırılamaz.

Otoimmün hastalık tedavisi kronik enflamasyon hasarını ve bunların yol açtığı ağrı ve allerji gibi semptomları azaltmaya ya da durdurmaya yöneliktir.

Otoimmün hastalık medikal tedavisinde kullanılan ilaçlar:

1. Steroid (Kortizon): Enflamasyonu azaltır, ağrıyı allerjiyi baskılar.
2. Steroid olmayan anti-inflamatuvar ilaçlar (NSAI): Enflamasyonu azaltır, ağrıyı baskılar.
3. İmmünosupresan (bağışıklık baskılayıcı) ilaçlar: Bağışıklığı baskılar.
4. İmmünoglobulinler (antikorlar)
5. Antihistaminikler

Otoimmün hastalıkların tedavisinde immünosupresan denilen bağışıklık baskılayıcı kişinin kendi dokusuna karşı bağışıklık tepkisini azaltır, ancak aynı zamanda patojenlere tepki de azaldığından enfeksiyon riskini artırmaktadır.

Bu önlemler yeterli değilse, spesifik olarak sentezlenmiş immünoglobulinler (antikorlar), otoimmün hastalığın inflamatuar mekanizmasına tam olarak müdahale eden ve bağışıklık sisteminin geri kalanını bozmayan bazı otoimmün hastalıklar için kullanılabilmektedir.

Kinikte uyguladığımız tedaviler

Medikal ilaçların yaptığını NCS, Farmakolojik Akupunktur, Homeopati ve Fitoterapi ile sağlamak mümkündür.

Bir otoimmün hastalığı etkileyebilecek çeşitli faktörler de tedavide rol oynar. Bu nedenle tedaviye beslenme, stres yönetimi gibi hususlar da dahil edilmelidir.

Otoimmün Hastalıklar Hakkında Sık Sorulan Sorular

Otoimmün hastalıkları ne tetikler?

Genetik, beslenme, çevresel faktörler, stres en önemli tetikleyici faktörlerdir.

Otoimmün hastalıklar kişinin tükettiği besinler nedeniyle tetiklenebilir. Özellikle yüksek şeker ve yağ içeren beslenme şekli kişinin bağışıklık sisteminin bozulmasına yol açarak otoimmün hastalıkların görülmesine neden olur.

Otoimmün hastalıklardan hangi organlar etkilenir?

Bağışıklık sistemi vücuttaki çok çeşitli yapılara karşı bir otoimmün reaksiyon gösterebilir ve her organa saldırabilir. Karaciğer, tiroit, böbrek, pankreas, bağırsak, deri, eklemler etkilenen organlar arasında yer almaktadır. Sistemik otoimmün hastalıklar ise sadece tek bir organı değil, aynı anda birkaç organı da etkileyebilmektedir.

Otoimmün hastalıklar ve beslenme arasında bir ilişki var mıdır?

Beslenme otoimmün bir durumun geliştirilmesinde önemli bir rol oynayan faktörler arasında yer almaktadır. Yüksek kalorili bir beslenme düzeni (doymuş yağlar veya işlenmiş gıdalar açısından zengin ve lifler açısından düşük), bağışıklık sisteminin bozulmasına yol açarak otoimmün hatalıklara zemin hazırlayabilmektedir.

Alerji otoimmün bir hastalık mıdır?

Alerjiler de bağışıklık sisteminin arızalanmasıyla tetiklenir. Alerjide tehlikeli olmayan yabancı maddeler tehlikeli olarak sınıflandırılır ve aşırı bağışıklık tepkisi şikayetlere yol açmaktadır. Otoimmün hastalıkta ise bağışıklık sistemi doğrudan kendi vücudunun bileşenlerine tepki verir ve düşman olarak algılar.

Otoimmün hastalıklar tedavi edilebilir mi?

Bağışıklık sisteminin bilinmeyen bir nedenden dolayı sağlıklı hücreleri, dokuları ve organları düşman olarak algılaması sonucu otoimmün hastalıklar oluşmaktadır. Nedeni bilinmediğinden dolayı kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Tedavide otoimmün hastalığın meydana getirdiği belirtileri azaltmak ve kontrol altına almak amaçlanmaktadır. İlaç tedavileri ömür boyu sürebilmektedir. 

ROMATİZMAL HASTALIKLAR

Romatizma Nedir?

Eklem, kas, kemik, tendon ve bağ dokusunu, iç organlar ile bağışıklık sistemini etkileyen ve ağrıya yol açan enflamatuar hastalıklar grubuna verilen genel bir addır.

Romatizmal enflamasyon mikroplu veya mikropsuz olabilir.

Akut streptokoksik eklem romatizması, Kireçlenme, Romatoid artrit, Fibromiyalji ve Osteoporoz (Kemik erimesi) yaygın görülen romatizma türleridir.

Romatizma Neden olur?

Enflamasyon temel problemdir. Nedeni bilinmemesine rağmen tetikleyici faktörler mevcuttur.

Çevresel faktörler, romatizmanın ortaya çıkmasında büyük önem taşır. Genetik yatkınlık, yaşlılık, kadın cinsiyeti, obesite, aşırı spor, travmalar, hava şartları, rutubet, enfeksiyonlar gibi etkenler önemlidir.

Ağrının yanı sıra şişlik ve hareket kısıtlılığına da yol açan romatizma, zaman zaman şekil bozukluklarına neden olabilir.

Romatizma Türleri Nelerdir?

• Romatoid artrit: Her yaştan kişide görülebilen romatoid artrit, sıklıkla gençlik ya da orta yaş döneminde ve sıklıkla kadınlarda ortaya çıkar. Genellikle enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkan hastalıkta kişinin bağışıklık sistemi, vücut eklemlerine saldırarak eklem sıvılarında artışa, eklemlerde şişlik ve eklem dokularında iltihaba yol açar. Hastalık, el ve ayak bileği, el ve ayaktaki küçük eklemler başta olmak üzere, çene, boyun, omuz, kalça ve dizleri de tutabilir. Romatizma ağrısı, hareket kısıtlılığı, eklemlerde ısı artışı, hassasiyet ve şişlik görülür.
• Osteoartrit (kireçlenme): Osteoartirit genellikle 50 yaş ve üzeri kişilerde sıklıkla el, diz, kalça ve omurgayı etkiler, kıkırdak yapının bozulmasına yol açarak kemiklerin büyümesine ve eklem yapısının bozulmasına neden olur. Eklem ağrılarının yanı sıra hareket kısıtlılığına yol açan hastalık, kadınlarda daha sık görülür. Hem genetik hem de yaşlanmaya bağlı yıpranma gibi mekanik faktörlerden de kaynaklanan osteoartrit, özellikle eklemlerine aşırı yük binen kilolu kişilerde sıktır, hastalar özellikle sabah saatlerinde kısa süreli tutukluktan şikâyet eder.
• Fibromiyalji (Yumuşak doku romatizması ): 25 ile 55 yaşları arasındaki kişilerde daha sık görülür ve kas tutukluğu ve romatizmal ağrılar ile karakterizedir. Hastalığın nedeni bilinmese de çevresel faktörler, travmalar, psikolojik sorunlar, hormonal ve santral sinir hastalıkları gibi pek çok etken sorumlu tutulmaktadır. Fibromiyalji hastalığının varlığında, el ve ayaklarda uyuşma, bazı noktalarda ağrı ve hassasiyet, uyku kalitesinin düşmesi, hafıza problemleri, solunum güçlüğü gibi belirtiler görülebilir.
• Osteoporoz (kemik erimesi): Kemiklerdeki mineral yoğunluğunun azalması nedeniyle kemiklerin zayıflaması ve kırılganlaşmasıdır. Sıklıkla 45 yaş üstünde ve kadın cinsiyetinde sık görülen hastalık; duruş bozukluğu, kamburluk, boy kısalması, kemik, sırt, bel ve boyun ağrıları gibi belirtilere yol açar.
• Spondilartropati: Omurganın ve leğen kemiği ekleminin iltihabı sonucu ortaya çıkan romatizma türüdür. Özellikle 40 yaş öncesi başlayan, sabahları belirgin bel, kalça ağrısı ve tutukluk şikayeti ile kendisini gösterir. Topuk, diz ve ayak bileği gibi diğer eklemlerde de ağrı ve şişliğe yol açabilir. Spondilartropatiler bazen iltihabi barsak hastalıkları veya sedef hastalığı ile birlikte görülebilir, genital bir enfeksiyonu takiben gelişebilirler.
• Ankilozan spondilit:
• Behçet hastalığı:
• Gut Hastalığı:
• Akut eklem romatizması

Romatizma Belirtileri Nelerdir?

Romatizma, bir hastalık grubuna verilen genel bir isim olduğundan belirtileri de oldukça geniş bir yelpazede yer alır ancak çoğu ağırlıklı olarak kas güçsüzlüğü, kas ve eklem ağrılarıyla seyreder.

• Eklemlerde ağrı ve şişlik
• Kas ağrıları, güçsüzlük
• Hareket kısıtlılığı, eklemlerde tutukluk hali
• Sabah saatlerinde eklemlerde sertlik ve tutukluk hâli
• His kaybı
• Parmaklarda renk değişimi
• Özellikle el derisinde sertleşme
• Cilt bezeleri
• Güneşe duyarlılık
• Gözlerde iltihaplanma
• Uyku problemleri
• İştah kaybı
• Sırt ve bel ağrılarının yaygın olarak görüldüğü romatizma çeşitlerinde parmaklarda renk değişimi, tırnaklarda şekil bozuklukları, cilt döküntüleri, cildin sertleşmesi gibi belirtiler de görülebilir.
• Görme kısıtlılığı/kaybı
• Uzun süreli ateş
• Ağız kuruluğu
• Sindirim problemleri
• Böbrek fonksiyonlarında azalma
• Kalp damar problemleri
• Bilinç değişimi ve felç gibi nörolojik belirtiler de romatizma belirtileri arasında sayılabilir.

Romatizma Tanısı Nasıl Koyulur?

Romatizma belirtileri olan kişilerin hekime başvurması durumunda romatoloji uzmanı öncelikle hastanın tıbbi öyküsünü alır, fizik muayenesini yapar.

Tanıda romatizma testi olarak bilinen eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) ve CRP testleri kullanılır.

Gerektiğinde özel bazı laboratuvar testleri (serolojik testler)

Radyolojik görüntüleme yöntemlerine başvurulur.

Halk arasında romatizma tahlilleri olarak bilinen, eklem sıvısı ve doku örneği alınabilir.

Elde edilen veriler ışığında kişiye romatizma tanısı koyulur.

Romatizma Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, genellikle belirtilerin kontrol altına alınmasına yöneliktir (semptomatik). Amaç hastalığın ilerleyişini yavaşlatmak, durdurmak ya da geriletmeye çalışmaktır. Mikroplu romatizma hastalıklarında antibiyotik verilir.

• Kortizon: Bu ilaçlarlar mikropsuz romatizmanın en etkili ilaç grubudur. Romatizmal hastalıkların birçoğunda tedavinin başlangıç ya da bir döneminde kullanılırlar. Romatoloji uzmanları yan etkileri olabilen bu ilacı; gerektiğinde kullanmaktan kaçınmaz çünkü sağlanacak fayda daha önemlidir.
• NSAI (Nonsteroid AntiEnflamatuar):

Biz bu ilaçları vermek yerine NCS,Farmakolojik Akupunktur, Homeopati, Fitotetapi kullanırız.