Fibromyalji

Fİbromyalji – Kulunç Ağrıları – Kas İskelet Sistem Ağrıları – Myofasyal Ağrı Sendromu (MAS)

Fibromyalji nedir?

Fibromyalji halk arasında “kulunç” adı verilen kas düğümcükleridir. Tıptaki adıyla fibromyalji ‘Tetik Nokta (Trigger Point) elektriksel aktivitesi aşırı artmış aşırı hassaslaşmış kas ve fasya iğcikleridir.

Fibromyaljilerin temel nedeni ise kas iğcikleri içinde bulunan sarkolemma isimli kalsiyum depolayan organellerin yırtılmasıyla ilişkilidir. Fibromyaljiler kas iğciklerinde oluşan, psikolojik alt temelleri de olan fiziksel bozunumlardır.

Fibromyalji nasıl anlaşılır?

Tetik noktalar 2′ ye ayrılır.

1. Aktif Tetik Nokta (ATN): İstirahatte, aktivite sırasında her zaman ağrılı
2. Latent Tetik Nokta (LTN): Sadece bastırmakla (palpasyon) ile ağrılıdır.
3. Gerilme, travma, kasın aşırı kullanılması veya soğuk ile bu latent tetik noktalar aktifleşebilir.
4. Tetik nokta, Fibromyalji ve MAS tanısında öykü, ağrının yayılımı ve hareket kısıtlılığı palpasyon yöntemi kullanılmaktadır.
5. Palpasyonda hissedilen gergin bantlar, lokal sıçrama reaksiyonu, lokal kas seyirmesi ve yansıyan ağrının saptanması teşhis edici (patognomonik) bulgulardır.

Fibromyalji en sık rastlanan Myofasyal Ağrı Sendromu (MAS) dur.

Myofasiyal Ağrı Sendromu (MAS) nedir?

MAS; kaslarda ve/veya fasyalarda oluşan gergin bant görünümündeki tetik noktalardan kaynaklanır.

MAS ağrı ve ağrıya eşlik eden kas spazmı, hassasiyet, eklem hareketlerinde kısıtlılık, tutukluk, yorgunluk ve bazen de otonomik disfonksiyonlarla karakterize bir sendromdur.

Tetik Nokta (Trigger Point) Oluşumu

Artmış kas straini → Kasın lokalize bölgesindeki doku paterni
↓
Sarkoplazmik retikumumda yırtıklar
↓
Serbest kalsiyum iyonları
↓
Artmış kalsiyum iyonları ← ←←←←←←← Devamlı kontraksiyon

Fibromyalji ve MAS’ ta Tetik Nokta Nasıl Oluşur?

• Sarkoplazmik Retikulum (Kas lifi ve kas fasyasında içinde bulunan Kalsiyum =Ca depolarıdır)
• Lokal iskemi (bölgesel oksijen azlığı)
• Mikrotravmalar (ani yüklenme, kronik zedelenme)
• Postüral (duruş) bozuklukları: Yapısal, Mesleki…
• Aşırı kas zorlanmaları
• Kronik radikülopati
• Fıtıklar
• Stres –Kronik yorgunluk

Miyofasiyal ağrıların toplumdaki sıklığı %12, hasta popülasyonundaki sıklığı ise %30 olarak bildirilmektedir. Ağrı nedeniyle kliniklere başvuran hastaların %31’inde MAS saptanmıştır. MAS’ın başlıca komponenetleri tetik nokta ve kas için spesifik bir refere ağrı alanıdır. Tetik noktanın bu ismi almasının nedeni ağrının uzak bölgelere yansımasıdır. Buna “refere ağrı” denir..

Fibromyalji ve MAS belirtileri?

• Aşırı hassas (Hipersensitif) noktalarla karakterize
• Ağrı
• Uzak bölgelere yansıyan ağrı (refere ağrı)
• Kas spazmı
• Duyarlılık
• Hareket kısıtlılığı
• Güçsüzlük
• Tutukluk
• Yorgunluk
• Nadiren otonom disfonksiyon gibi semptom ve bulgularla seyreden bir kas iskelet sistemi hastalığıdır.
• Semptomlar genellikle tetik noktadan uzak alana yansımaktadır. Bölgesel MAS muskuloskeletal ağrıların en sık nedenlerindendir en sık örneği fibromyaljidir.

Fibromyalji – MAS’ı Arttıran Faktörler

• Yapısal nedenler:  Bir bacağın kısa oluşu, küçük hemipelvis, artmış servikal veya lomber lordoz, kompanse edilemeyen skolyoz, kötü baş pozisyonu…
• Meslek – pozisyon:  Sürekli aynı pozisyon. Ör: telefonu baş ve omuz arasına sıkıştırmak. Sürekli bilgisayar başında eğilerek çalışmak
• Stres
• Yorgunluk
• Uykusuzluk (4. devre uyku problemi)
• Hava değişimi Sıcak havadan soğuk ve nemli havaya geçiş de şiddetlendirici faktörler arasındadır.
• Vitamin eksiklikleri (B1, B6, B12, folik asit eksiklikleri)
• Mineral yetersizlikleri (Potasyumu ve Kalsiyum eksikliği)
• Demir eksikliği anemisi
• Magnezyum (Mg) ve Kurşun (Pb) elementlerinin eksikliği
• Metabolik ve endokrin bozukluklar (tekrarlayan hipoglisemi, hipotiroidi ve östrojen yetmezliği)
• Bakteriyel, viral ve paraziter kronik enfeksiyonların da predispozan olabileceği düşünülmektedir.

Fibromyalji – MAS Tedavileri:

• Fibromyalji psikolojik alt temelleri de olan fiziksel bir sorun olduğu için Tetik Nokta tedavisi, mikrodolaşımın düzeltilmesi, o bölgede oluşan asitin yok edilmesi ve stres kontrolünün sağlanması olarak özetlenebilir.

Fibromyalji – MAS – Tetik Nokta Tedavisi

1. Tetik nokta bantlarının inaktivasyonu (çözülmesi): Kuru iğne, Lokal anestezik uygulanımı, Ozopunktur, Akupunktur, IMS (IntraMuscüler Stimülasyon) tekniği ve /veya Radyofrekans kanül ile “hedef tetik noktaya nokta atış tedavi” 
2. Ağrının giderilmesi: Transkütanöz elektriksel sinir stimulasyonu (TENS), Andülasyon Terapi ve Ağrı mezoterapisi 
3. Yeterli kas gücünün oluşturulması: Fizik tedavi, spor, plates, reformer plates
4. Etkilenmiş kasla ilgili eklemin uygun postürü
5. Tam eklem hareket açıklığının (EHA) sağlanması
6.  Kas spazmını yok etmek, kas uzunluğu işlev ve gücüne ulaşmaktır.

Fibromyalji ve MAS Tedavisi

Girişimsel ve girişimsel olmayan tedaviler şeklinde yapılabilir.

A: Tetik Nokta Girişimsel Tedaviler:

1. IMS (Intramusküler Stimülasyon Tekniği): Tetik nokta içine girilerek mekanik etki ile yapışık fibröz bantlar açılır. Bu teknik uygulanırken tetik nokta içine lokal anestezik ya da ozon gibi ilaçlar verilebilir. Böylece tetik nokta yok edildiği gibi bir daha yeni yapışıklıkların oluşmasını da engellenmiş olur. Bantların açılması bir kaç seans sürebilir. Tedavinin kalıcılığı yüksektir. Bir çok ilacın kullanımını, birçok fizik tedavi işlemini engeller.
2. Radyofrekans (RF) Kanül: Regional (Bölgesel) girişimsel infiltratif bir yöntemdir. Bu tedavi radyofrekans ısısının IMS tekniği ile beraber uygulanmasıdır. Yine amaç tetik noktadaki yapışık bantların mekanik olarak parçalanmasını sağlamaktır.Bu teknikle de yine lokal anestezik, ozon gibi ilaçlar uygulanabilir.
3. Ozon Tetik Nokta Enjeksiyonları: Ozon gazı harika bir enflamasyon giderici ilaçtır. Kronik ağrıların temelinde enflamasyon denilen mikropsuz iltihap hali yatar. Enflamasyonun sertleşmesi giderek sertliklere yumrulara yapışıklıklara kulunçlara sebep olur. Ozon gazı doğru kullanıldığında ağrılı bölgelerde hem oksijen etkisi hem tetik noktayı çözücü etkisi hem de Gate= Kapı Kontrol etkisiyle fibromyaljide çok etkili bir çözümdür.
4. Ozopunktur: Akupunktur noktalarına ozon uygulaması ağrı tedavilerinde çok hızlı sonuç veren girişimsel yöntemlerden biridir. Bu yöntemde kişinin analizi, doğru noktalara uygulama yapılması çok hızlı bir şekilde tedavi sağlar. Adeta beynin ve vücudun hafızasından hastalığı nedenleriyle ve sonuçlarıyla beraber silinmesini sağlayabilir.
5. Elektro Akupunktur: Akupunktur noktalarına akupunktur noktalarına akupunktur iğneleri konulur ve buralara elektrotlar bağlanarak düşük dozda düşük akımla elektrik uygulanması işlemidir.

B: Tetik Nokta Girişimsel Olmayan Tedaviler:

1. TENS (Transcutanöz elektrostimülasyon) tedavisi: Cilt üzerinden tetik noktanın olduğu bölgeye mini elektriksel uyarılar verilmesi işlemidir. Girişimsel bir yöntem değildir. TENS cihazı ve ucunda yapışkan bantları mevcuttur. Hasta bu cihazı üzerinde taşıyabilir. Sürekli elektrik uyarı tetik noktanın hassasiyetini dolayısıyla ağrıyı  azaltır.
2. Nogier Laser Akupunktur: Ozopunktur gibi çok etkilidir. Vücudun her bölgesinin farklı frekansta titreştiği ve doğru frekansın doğru akupunktur noktasına uygulanması ile yine çok hızlı bir şekilde beynin ve vücudun hafızasından ağrının nedenleriyle beraber silinmesi işlemidir. Cihazın analjezik, relaxasyon ve regenerasyon formantları beraber kullanılabilir.
3. Akupunktur: Akupunktur tüm ağrı tedavilerinde kullanılabilen bir yöntemdir. Vücudun doğal ağrı kesicileri olan endorfin, melatonin, serotonin salınmasını sağlar, Endorfin vücudun kendi ürettiği, morfinden çok daha etkili bir ağrı kesicidir. Endorfinler aynı zamanda kronik ağrı sendromu mekanizmalarını ve diğer düzensizlikleri gidermede önemlidir. Kronik ağrısı olan hastalarda, endorfin seviyesinin çok düşük olduğunu gösterilmiştir. Melatonin ve serotonin de ağrı kesici etkilerinin yanısıra depresyon giderici etkilerinde olan mediatörlerdir.Vücudun kendi kortizon sistemini yan etkisiz bir şekilde aktive eder. Ağrı kesicilerin yaptığı “prostaglandin” blokajını onların yaptığı yan etkiler olmaksızın sağlar. Beyinde ağrı algılama merkezi olan talamusun ağrı hassasiyetini keser.
4. Andülasyon Terapi: Andulasyon, Programlanmış vibrasyon frekans (mekanik osilasyon) ile kızıl ötesi derin ısının (infraruj) kombinasyonundan oluşmaktadır.  Bu cihaz yatak şeklindedir. Mikro dolaşımı düzenleyerek; hücre düzeyinde enerji üretimini artırır, ağrıyı giderir, kan akımını düzeltir, relaksasyon sağlar ve lenfatik akışı sağlar.

Sitemizdeki yazılar bilgilendirma amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz