PSİKOLOJİK SORUNLAR
Duygudurum bozuklukları: Yaşam kalitesini bozacak hala geldiğinde tedavi gereksinimi doğar.
PSİKOLOJİK DUYGU DURUM BOZUKLUKLARI:
Depresyon,
Üzüntü,
Melankoli,
Kronik yas,
Panik atak,
Mani,
Anksiyete,
Kaygı – Endişe,
Kronik stress,
Sinirlilik,
Öfke,
intikam,
Şiddet,
OKB (Obsesif Kompulsif Nöroz),
Takıntı,
Temizlik takıntısı,
Geçmişe takılı kalmak,
Overthinking (Aşırı düşünme),
Huzursuzluk,
Gerginlik,
Dönüşümlü Değişken ruh halleri,
Korku – Fobi
İşkolik,
Bağımlılıklar (Yemek, Sigara, Alkol),
Anoreksi,
Düşük enerji modu,
Kronik yorgunluk,
Enerji eksikliği,
Haz – Zevk almama,
Aşırı uyku,
Uykusuzluk,
Hızlı konuşma,
Aşırı coşkulu Enerji,
Ölüm intihar düşünceleri,
Libido azalması,
Libido fazlalığı
Psikoloji Duygudurum nedir?
Duygudurum bozukluğu kişinin yaşam kalitesini bozacak kadar ileriye gidebilen tüm duygusal durumları ifade eder. Kronik, hayatı sosyal yaşantısını yaşanmaz kılabilecek, karar verme süreçlerini tepkilerini etkileyecek, enerji seviyesini değiştirebilecek psikolojik bir sağlık problemidir.
Duygudurum Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
Temel nedenler biyolojik ve psikososyal olarak ikiye ayrılabilir. Bunlar tek başına olabildikleri gibi birbirlerini zincirleme şeklinde etkileyerek hastalık etkeni haline gelebilir.
Duygudurum bozukluğu BİYOLOJİK nedenleri:
Biyolojik aminler: Biyolojik aminler noradrenalin, dopamin ve serotonindir. Depresyon durumunda bu aminlerin düzeylerinde düşüş yaşanırken manide artış gözlenebilir.
Nöroendokrin değişiklikler: Hormon değişimleri. Hipotalamus, hipofiz, tiroid ya da adrenal bezler arasında yaşanan birtakım olumsuz durumlar depresyon ya da mani gibi duygudurum bozukluklarına neden olabilir. Bazı hormonlar ve kimyasal maddeler bu durumlardan etkilenerek artış veya azalma gösterebilir bu fizyolojik değişikliklerin yansıması psikolojik olarak gözlenebilir.
Beyinde yapısal bozukluklar: Beyinin çeşitli bölümlerinde kan akımında azalma ve damarlarda genişleme gözlenebilir. Bu durum duygudurum bozukluklarına neden olabilir.
Uyku bozuklukları: REM uykusunda bozukluklar, delta uykusunun azalması, uyku başlangıcının değişmesi duygudurum bozukluklarına ve depresyona yatkınlığa neden olabilir.
Biyolojik beden saati: Duygudurum bozuklukları, döngüsel oluşu sebebiyle biyolojik beden saatini düzenleyen melatonin hormonunda yaşanan değişiklikler ile ilişkilendirilmektedir. Kalıtımsal nedenler: Genetik yatkınlık – aile öyküsü bulunması halinde normal bireylerden daha sık gözlenebilir.
Kişisel yatkınlık: Huy ve karakter özellikleri ile duygudurum bozuklukları arasında ilişki kurulmuştur.
PSİKOLOJİK NEDENLER
Hastalık öncesi kişilik: Kişilik yapısındaki özellikler duygudurum bozukluklarına meyil yaratabilir. Örneğin: Obsesif kompulsif (OKB) ve histrionik kişilik özelliklerine sahip kişilerde depresyon benzeri duygudurum bozuklukları daha kolay oluşabilir.
Çevresel stres: Yaşamsal olaylar ve stres, kayıp ve ayrılıklar duygudurum bozukluklarına neden olabilir.
Psikanalitik kuram: Bu kurama göre depresyonda bir sevgi eksikliği söz konusudur. Yaşamın erken dönemlerde anne-çocuk arasında kurulan sevgi bağının eksikliği bu duruma neden olabilir.
Benlik psikolojisi: Bu kurama göre benlik, 3 alanda ego amacı güder; değerli ve sevilen birisi olmak, iyi ve seven olmak, güçlü ve üstün olmak. Eğer bu olguların oluşması bir şekilde engellenirse kişi depresyona girebilir.
Bilişsel kuram: Çocukluk döneminde yaşanan deneyimler bazı temel bilişsel inanç ve düşüncelerin oluşmasına neden olur. Bu bilişsel düşünceler yanlış ya da hatalı işlenebilir ve bu durumda depresyon ortaya çıkabilir.
Davranışçı kuram: Kişiler yaşamları boyunca bazı davranışları dışarıdan gözlemleyerek öğrenirler, depresyonda bazı durumlarda öğrenilmiş bir çaresizlik durumu olarak tanımlanabilir.
DEPRESYON – UYGUDURUM BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ:
Keder, üzüntü, acı
İlgi ve istekte azalması
Kişinin sosyal yaşantısından uzaklaşması
Yaşamdan zevk alamama
Eskiden hoşlandığı şeylerden hoşlanmama
Hareketlerin konuşmanın yavaşlaması
Yorgunluk ve bitkinlik
Çökkün ruh hali
Düşüncelerde bulanıklık – sisli beyin
Cinsel isteksizlik
Ajitasyon
Yetersizlik, değersizlik ve suçluluk hissi,
Tipik sabah bunaltısı
Umutsuzluk
Ölüm düşünceleri,
İştah bozuklukları, aşırı yeme ya da hiç yememe durumu, aşırı kilo kayıpları ya da alımı,
Uyku bozuklukları, uykuya dalma güçlükleri, gece uykudan sık uyanma hali,
Kabızlık veya ishal
Çarpıntı, terleme
Bulantı ve kusma
Menstrüel düzensizlikler
MANİ – DUYGUDURUM BOZUKLUĞU BELİRTİLERİ:
Temel belirti öforik taşkın ruh halidir,
Kendini üstün ve yetenekli görme,
Kimsenin yapamayacağı işleri yapacak güçte hissetme,
Coşku, öfori (aşırı mutluluk hali),
Zaman zaman öfke patlamaları,
Konuşma ve hareketlerde hızlanma,
Düşünce ve benlik kabarması,
Düşünce hızında artış,
Aşırı hareketlilik ve bu nedenle bitkinlik hali,
Bağırma – yüksek sesle konuşma,
Kısa süreli ve yüzeysel insan ilişkileri kurulması,
Konuşma esnasında el, kol hareketlerinin çok sık kullanılması,
Konuşmada kelime oyunları, şakalar, konular arasında anlamsız geçişler,
Ani duygu değişiklikleri gülerken birden ağlama gibi,
Uykuda ileri derecede bozukluklar yaşanabilir hasta günlerce uyumayabilir,
İştah artsa bile hasta yemek yiyecek fırsatı yaratamayabilir,
Cinsel dürtü kontrolünü sağlama konusunda güçlük çekme.